DİSK-AR Türkiye'de Asgari Ücret Araştırmaları 2024: 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın alınıyordu

DİSK Araştırma Merkezi (DİSK-AR) yıllardır hazırladığı araştırmalarla Türkiye'nin bir asgari ücretliler ülkesi haline geldiği ve ortalama ücretlerin asgari ücrete yakınsadığı gerçeğini ortaya koyuyor.

TÜRKIYE ASGARİ ÜCRETLİLER ÜLKESİ!

Türkiye’de asgari ücretle çalışanların kapsamı oldukça yüksektir. Merkez Bankası ve DİSK-AR verileri ile çeşitli araştırmalar asgari ücret civarında bir ücretle çalışanların oranının yüzde 50’lerde olduğunu gösteriyor. Milyonlarca işçi asgari geçim için yetersiz olan asgari ücretle geçinmeye çalışırken, işçilerin bir bölümü de yasal asgari ücrete dahi erişemiyor. Asgari ücret ve altında çalışanların oranı tekstil, giyim, deri, mobilya imalatı, gıda, inşaat ve turizm sektörlerinde daha yüksek düzeyde seyrediyor.

TÜRKİYE AVRUPA’NIN EN DÜŞÜK ASGARİ ÜCRETLİ ÜLKELERİNDEN BİRİ

Türkiye, Avrupa ülkeleri içinde en düşük asgari ücrete sahip beşinci ülkedir. Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler Makedonya (359 avro), Arnavutluk (375 avro), Bulgaristan (399 avro) ve Sırbistan’dır (461 avro). 2013’te Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücretli 14 ülke varken, 2023 yılı sonunda sadece 4 ülke vardır.

ASGARİ ÜCRET İLE DİĞER EMEK GELİRLERİ ARASINDAKİ MAKAS KAPANIYOR, ASGARİ ÜCRET ORTALAMA ÜCRETE YAKLAŞIYOR

Asgari ücretteki artış oranının diğer emek gelirlerine yansımaması, düşük toplu iş sözleşmesi kapsamı ve sendikalaşma oranları, asgari ücreti ortalama ücret haline getiriyor. Türkiye’de diğer emek gelirleri artışının sınırlı kalması sonucunda asgari ücret ile diğer ücretler arasındaki makas kapanıyor ve asgari ücret civarı ücretle çalışanların oranı artıyor. Giderek artan bir biçimde daha çok emekçi asgari ücrete yakın ücretlerle çalışır hale geliyor. Türkiye hızla asgari ücretliler ülkesine dönüşüyor. Ücretler asgari ücret düzeyine geriliyor. 2002 ve 2023 yılları arasında ortalama memur aylığı 20,2 kat, ortalama kamu işçisi ücreti 24,7 kat ve en düşük işçi emekli aylığı 29,2 kat arttı. Ortalama memur maaşı 38,8 kat, en düşük esnaf emekli aylığında 50 kat ve en düşük memur maaşında 57,9 kat artış yaşandı. Buna karşın net asgari ücretteki artış 61,9 kat olarak gerçekleşti. Böylece asgari ücret dışındaki emek gelirlerinin asgari ücrete oranı geriledi. 2002’de asgari ücret altında ücret alanların oranı yüzde 18,5 iken 2022’de bu oran yüzde 33,8’e yükseldi. Asgari ücretin yüzde 5 fazlası ve altı ücret alanlar 2002’de yüzde 27,8 iken 2022’de yüzde 37,5’e, asgari ücretin yüzde 10 fazlası ve altı ücret alanlar 2002’de yüzde 30,7 iken 2022’de yüzde 38,4’e yükseldi

ASGARI ÜCRET 31 CUMHURIYET ALTININDAN 9 ALTINA GERILEDI

Asgari ücret altın karşısında dramatik ölçüde değer kaybetti. Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın, 2005’te 31 altın alınabilmekteydi. Ortalama altın fiyatları ile yıllık ortalama net asgari ücretle çalışan bir işçi 2023 yılı ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarıyla 11,8, günlük kurlarla ise sadece 9,5 Cumhuriyet altını alabilmektedir.

KAYITDIŞI ÇALIŞANLARIN YÜZDE 83,5’İ ASGARİ ÜCRETE ERİŞEMİYOR!

ÖZEL SEKTÖR İŞÇİLERİNİN YÜZDE 70’İ ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 20 KOMŞULUĞUNDA BİR ÜCRET ALIYOR

ASGARI ÜCRETİN KİŞİ BAŞINA MİLLİ GELİRE ORANI DÜŞÜYOR

İşte son beş yıldır bu gerçeği dile getiren asgari ücret araştırmaları:

2020 Araştırması: https://tinyurl.com/24l85l5k

2021 Araştırması: https://tinyurl.com/24d6bvf4

2022 Araştırması: https://tinyurl.com/22yqcqe3

2023 Araştırması: https://tinyurl.com/227evdyg

2024 Araştırması: https://tinyurl.com/28mjefcq