İPA: Ekonomik zorluklar harcama alışkanlıklarını değiştirdi

Konuya ilişkin İPA açıklamasında, "Türkiye'deki hanehalkı harcamalarının bu dramatik değişimleri, ekonomik zorlukların ve harcama alışkanlıklarının nasıl etkilendiğini gözler önüne seriyor" denildi.

En Büyük Harcama Kalemi Değişti: 2022'de en yüksek harcama kalemi yüzde 22,9 ile gıda ve alkolsüz içecekler iken, 2023'te bu kalem yüzde 23,9 ile konut ve kira oldu.

İPA açıklamasına göre, 2022'de hanelerin en yüksek harcama kalemi yüzde 22,9 ile gıda ve alkolsüz içecekler iken, 2023'te bu kalem yüzde 23,9 ile konut ve kira oldu.

Gıda enflasyonu yüzde 71,1 ve dar gelirli gıda enflasyonu yüzde 111,7 (DİSK-AR) iken gıda kaleminin düşmesi hanelerin yiyecekten tasarruf ettiğini akıllara getiriyor.

Gelir grupları arasındaki farklılıklar

Aynı dönemde düşük gelir grubunda gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yüzde 36,6 iken, yüksek gelir grubunda bu oran yüzde 14,5 olarak hesaplandı.

Yüksek gelir grubunda ulaştırma harcamaları yüzde 28,3'ü bulurken, düşük gelir grubunda sadece yüzde 8,8 oldu. 

Tek kişilik hanelerde en yüksek harcama kalemleriyüzde 31,8 ile konut ve kira, yüzde 18,7 ile ulaştırma iken 4 kişilik hanelerde ise yüzde 22,9 ile ulaştırma ve yüzde 21,9 ile konut ve kira öne çıktı.

Emekli geliri olan haneler

Emekli geliri olan hanelerde konut ve kira harcamalarının payı 2022'de yüzde 28,6 iken 2023'te bu pay yüzde 31,9'a yükseldi. Ulaştırma harcamalarının payı ise yüzde 15,9'dan şüzde 14,4'e düştü.

Yüksek enflasyon ve artan geçim maliyetleri, hanehalklarını temel ihtiyaçlarına daha fazla bütçe ayırmaya zorluyor. Bu durum, gıda gibi kalemlerde tasarrufa yol açarken, konut ve kira gibi kalemlerde harcamaların artmasına neden oluyor. Düşük gelirli haneler, enflasyondan daha fazla etkilenerek, ulaşım gibi kalemlerde de harcamalarını kısmak zorunda kalıyor.